۱۰ رسم عجیب و جالب نوروز در کشورهای مختلف که شاید ندانید!

مقدمه

نوروز، این جشن باستانی و کهن که ریشه در فرهنگ‌های ایرانی و زرتشتی دارد، تنها مختص ایران نیست. در حقیقت، این جشن بهاری در بسیاری از کشورهای دنیا با آداب و رسوم منحصربه‌فرد برگزار می‌شود که هر کدام از آن‌ها داستانی خاص و جذاب دارد. در این مقاله، قصد داریم شما را با ۱۰ رسم عجیب و جالب نوروز در کشورهای مختلف آشنا کنیم که مطمئناً شما را متعجب خواهد کرد. این آداب و رسوم نه تنها نشان‌دهنده تنوع فرهنگی و سنت‌های محلی است، بلکه اهمیت جهانی نوروز را نیز تأکید می‌کند.

۱. پرش از آتش در ایران (چهارشنبه‌سوری)

چهارشنبه‌سوری، یکی از قدیمی‌ترین و معروف‌ترین مراسم پیش از نوروز در ایران است. این آیین که آخرین سه‌شنبه شب سال برگزار می‌شود، شامل روشن کردن آتش و پرش از روی آن است. این مراسم چهار مرحله دارد:

روشن کردن آتش: آتش نماد طلوع خورشید، روشنایی و دفع انرژی‌های منفی است.

پرش از آتش: مردم با انجام این عمل، سلامتی و شادی سال جدید را برای خود آرزو می‌کنند.

خواندن شعر سنتی: "زردی من از تو، سرخی تو از من!" این شعر نماد تعویض بخت بد با بخت خوب است.

دورهمی و شادی: بعد از پرش از آتش، خانواده‌ها و دوستان دور هم جمع می‌شوند و شادی می‌کنند.

چهارشنبه‌سوری نمادی از دفع انرژی‌های منفی و استقبال از سال جدید با امید و شادی است. در سال‌های اخیر، چهارشنبه‌سوری به عنوان یکی از جشن‌های ثبت‌شده یونسکو شناخته شده است.

۲. بزکشی در قرقیزستان و قزاقستان: نمادی از قدرت، مهارت و همبستگی

مسابقه "بزکشی" که به زبان محلی "قورعین عین" یا "قوز کاپو" نامیده می‌شود، یکی از قدیمی‌ترین و جذاب‌ترین آداب نوروزی در قرقیزستان و قزاقستان است. این بازی که ریشه در فرهنگ نومادی مردم این مناطق دارد، نمادی از تلاش برای کسب غنیمت و برکت در سال جدید است.

قوانین و نحوه اجرای مسابقه

در این مسابقه، سوارکاران با مهارت و قدرت خود سعی می‌کنند لاشه یک بز را از زمین بلند کرده و به محل تعیین‌شده ببرند. لاشه بز که قبل از شروع مسابقه در مرکز زمین قرار داده می‌شود، نمادی از غنیمت و برکت است. سوارکاری که موفق به انتقال لاشه به خط پایان شود، برنده اعلام می‌شود. این مسابقه نه تنها نیازمند قدرت بدنی است، بلکه نیازمند مهارت بالایی در سوارکاری و هماهنگی با اسب است. سوارکاران باید در حین حرکت سریع اسب، لاشه سنگین بز را بگیرند و در دست نگه دارند، که این کار نیازمند تمرکز و دقت بسیار است.

نقش تماشاگران

تماشاگران نقش بسیار مهمی در این مسابقه ایفا می‌کنند. آن‌ها با تشویق و شور خود، انرژی مثبتی به مسابقه می‌دهند و جو را پر از هیجان و شوق می‌کنند. حضور تماشاگران نه تنها باعث افزایش رقابت می‌شود، بلکه نمادی از وحدت و همبستگی جامعه است.

نمادین بودن مسابقه

بزکشی نمادی از قدرت، شجاعت و مهارت است و به‌عنوان یادآوری‌ای از دوران‌های قدیمی که مردم به دنبال غنیمت و برکت بودند، عمل می‌کند. این مسابقه همچنین نمادی از همبستگی و همکاری بین افراد است، زیرا برای موفقیت در این مسابقه، سوارکاران باید با اسب خود کاملاً هماهنگ باشند.

۳. رقص و پایکوبی در کردستان عراق: نمادی از مقاومت و هویت فرهنگی

نوروز برای مردم کرد عراق نه تنها یک جشن بهاری است، بلکه نمادی از مقاومت، آزادی و هویت فرهنگی است. این جشن که با شکوه و شور بزرگی برگزار می‌شود، فرصتی برای ابراز وجود و فرهنگ غنی کردها است.

قلعه‌های شمع‌کشی

یکی از مشخصه‌های اصلی جشن نوروز در کردستان عراق، قلعه‌های شمع‌کشی است. در این روز، مردم به کوه‌ها و دشت‌ها می‌روند و در محل‌های مختلف، قلعه‌هایی از شمع‌ها و آتش‌های روشن می‌سازند. این آتش‌ها نمادی از طلوع خورشید، روشنایی و دفع انرژی‌های منفی هستند.

رقص‌های سنتی

رقص‌های سنتی کردی که در این جشن اجرا می‌شوند، نمادی از وحدت و همبستگی مردم کرد هستند. این رقص‌ها اغلب شامل حرکات گروهی هستند که نشان‌دهنده هماهنگی و همکاری بین افراد است. رقص‌هایی مانند "حله‌چوبی"، "دلان" و "شه‌ناز" که با موسیقی‌های محلی و سازهای سنتی مانند دف و نی همراه هستند، جوی شاد و پرانرژی ایجاد می‌کنند.

لباس‌های رنگارنگ

مردم کرد در این روز لباس‌های سنتی رنگارنگ خود را به تن می‌کنند که نمادی از تنوع فرهنگی و زیبایی‌های محلی است. این لباس‌ها اغلب شامل چادرها و شلوارهای گشاد برای مردان و دامن‌های بلند و تزئین‌شده برای زنان است. این لباس‌ها نه تنها زیبایی‌های بصری ایجاد می‌کنند، بلکه نمادی از افتخار به هویت فرهنگی و تاریخی کردها هستند.

۴. جشن میله گل سرخ در افغانستان: نمادی از زیبایی طبیعت و صلح

جشن "میله گل سرخ" در شهر مزارشریف افغانستان، یکی از بزرگ‌ترین و معروف‌ترین جشن‌های نوروزی در این کشور است. این جشن که با شکوه و شور بزرگی برگزار می‌شود، نمادی از زیبایی طبیعت و صلح در جامعه است.

رژه‌های سنتی

یکی از برجسته‌ترین بخش‌های این جشن، رژه‌های سنتی است. در این رژه‌ها، مردم با پوشیدن لباس‌های سنتی رنگارنگ، به خیابان‌ها می‌آیند و با رقص و پایکوبی، شروع سال جدید را جشن می‌گیرند. این رژه‌ها نه تنها جوی شاد و پرانرژی ایجاد می‌کنند، بلکه نمادی از احترام به طبیعت و زندگی سالم هستند.

نمایش‌های فرهنگی

در این جشن، نمایش‌های فرهنگی متعددی اجرا می‌شود که نشان‌دهنده فرهنگ غنی و تاریخ عمیق افغان‌ها است. این نمایش‌ها شامل اجرای موسیقی‌های محلی، رقص‌های سنتی و نمایش‌های تئاتری است که داستان‌های تاریخی و اساطیری را به تصویر می‌کشند.

هویت فرهنگی و ملی

این جشن فرصتی است برای ابراز هویت فرهنگی و ملی افغان‌ها. مردم در این روز با پوشیدن لباس‌های سنتی و اجرای آیین‌های محلی، به فرهنگ و تاریخ خود افتخار می‌کنند. این جشن نه تنها نمادی از ورود بهار است، بلکه نمادی از وحدت و همبستگی مردم افغانستان نیز هست.

۵. نوروزگاه و کشتی سنتی در تاجیکستان: نمادی از قدرت و وحدت ملی

نوروزگاه در تاجیکستان، یکی از مهم‌ترین جشن‌های نوروزی است که با برگزاری مسابقات کشتی سنتی و تهیه غذاهای محلی جشن گرفته می‌شود. این جشن که با شکوه و شور بزرگی برگزار می‌شود، نمادی از قدرت، شجاعت و وحدت ملی است.

مسابقات کشتی سنتی

مسابقات کشتی سنتی که در این جشن برگزار می‌شود، نمادی از قدرت، شجاعت و مهارت است. این مسابقات نه تنها سرگرم‌کننده هستند، بلکه نمادی از ارزش‌های مردانگی و مبارزه در برابر مشکلات زندگی هستند. کشتی‌گیران با استفاده از تکنیک‌های سنتی، تلاش می‌کنند حریف خود را از پای درآورند و برنده اعلام شوند.

تهیه غذاهای سنتی

یکی از بخش‌های جذاب این جشن، تهیه غذاهای سنتی مانند "اوش" است. این غذا که از مواد طبیعی و محلی تهیه می‌شود، نمادی از برکت و فراوانی در سال جدید است. مردم در این روز دور هم جمع می‌شوند و با خوردن این غذاها، به شروع سال جدید امیدواری می‌کنند.

۶. سبزیکاری در ازبکستان: نمادی از امید به آینده‌ای روشن

سبزیکاری در ازبکستان، یکی از قدیمی‌ترین و معروف‌ترین آداب نوروزی است که شباهت زیادی به کاشت سبزه در ایران دارد. این آیین نمادی از امید به آینده‌ای روشن و سرشار از برکت است.

کاشت دانه‌ها

در این روز، مردم دانه‌های گندم و جو را در ظروف سفالی می‌کارند و منتظر می‌مانند تا جوانه بزنند. این دانه‌ها نمادی از زندگی جدید و شروع دوباره هستند که با ورود بهار همراه می‌شوند. کاشت دانه‌ها نه تنها نمادی از امید به آینده‌ای روشن است، بلکه نشان‌دهنده اهمیت حفظ محیط زیست و زندگی سالم است.

تهیه غذاهای سنتی

یکی از بخش‌های جذاب این جشن، تهیه غذاهای سنتی مانند "سومالاق" است. این غذا که از مواد طبیعی و محلی تهیه می‌شود، نمادی از برکت و فراوانی در سال جدید است. مردم در این روز دور هم جمع می‌شوند و با خوردن این غذاها، به شروع سال جدید امیدواری می‌کنند.

۷. پختن سمنو در ترکمنستان: نمادی از همبستگی و امید به برکت

پختن سمنو در ترکمنستان، یکی از مهم‌ترین آداب نوروزی است که نمادی از همبستگی و امید به سالی پر از برکت است. این آیین که به‌عنوان یک فعالیت گروهی انجام می‌شود، نشان‌دهنده اهمیت همکاری و همبستگی در جامعه است.

فرآیند پختن سمنو

سمنو از جوانه گندم تهیه می‌شود که نمادی از فراوانی و برکت است. زنان در این روز گرد هم می‌آیند و در طول شب، سمنو را هم می‌زنند. این فرآیند نه تنها نمادی از همبستگی است، بلکه نشان‌دهنده احترام به طبیعت و استفاده از محصولات آن است.

۸. جشن نوروز در ترکیه: آزادی و هویت فرهنگی کردها

در ترکیه، نوروز به‌ویژه برای کردها یکی از مهم‌ترین جشن‌ها است که با شکوه و شور بزرگی برگزار می‌شود. این جشن که به "نوا روز" یا "نوروز" معروف است، نمادی از آزادی، مقاومت و هویت فرهنگی کردها محسوب می‌شود. کردها که اقلیت قابل توجهی در ترکیه هستند، نوروز را به عنوان فرصتی برای ابراز وجود خود و فرهنگ غنی‌شان می‌دانند.

آتش‌افروزی، رقص و پایکوبی

یکی از برجسته‌ترین بخش‌های جشن نوروز در ترکیه، روشن کردن آتش است. آتش در این مراسم نماد طلوع خورشید، انرژی مثبت و دفع انرژی‌های منفی است. مردم دور آتش جمع می‌شوند و با رقص و پایکوبی، شروع سال جدید را جشن می‌گیرند. رقص‌های سنتی کردی مانند "حله‌چوبی" و "دلان"، که با موسیقی‌های محلی و سازهایی مانند دف و نی همراه هستند، جوی شاد و پرانرژی ایجاد می‌کنند.

لباس‌های سنتی رنگارنگ

کردها در این روز لباس‌های سنتی رنگارنگ خود را به تن می‌کنند که نمادی از تنوع فرهنگی و زیبایی‌های محلی است. این لباس‌ها اغلب شامل چادرها و شلوارهای گشاد برای مردان و دامن‌های بلند و تزئین‌شده برای زنان است. این لباس‌ها نه تنها زیبایی‌های بصری ایجاد می‌کنند، بلکه نمادی از افتخار به هویت فرهنگی و تاریخی کردها هستند.

۹. نوروز در چین؛ جشن اویغورها: وحدت، صلح و احترام به طبیعت

در منطقه سین‌کیانگ چین، اقلیت مسلمان اویغور نوروز را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین جشن‌های سال جشن می‌گیرند. این جشن که در روز اول بهار برگزار می‌شود، نمادی از وحدت، صلح و احترام به طبیعت است و به عنوان فرصتی برای ابراز هویت فرهنگی و مذهبی اویغورها محسوب می‌شود.

تهیه غذاهای محلی ویژه

یکی از اصلی‌ترین بخش‌های جشن نوروز در منطقه سین‌کیانگ، تهیه غذاهای سنتی ویژه است. این غذاها اغلب شامل نان‌های تازه، گوشت‌های گریل‌شده و سبزیجات تازه است که نمادی از برکت و فراوانی در سال جدید هستند. یکی از معروف‌ترین غذاهای این روز، "پولو" (یک نوع پلو با گوشت) است که به‌عنوان غذای اصلی در جشن‌ها سرو می‌شود.

نمایش‌های سنتی و موسیقی محلی

مردم اویغور در این روز به اجرای نمایش‌های سنتی و موسیقی‌های محلی می‌پردازند. این نمایش‌ها اغلب شامل رقص‌های سنتی، آوازهای محلی و اجرای سازهای سنتی مانند دوتار و رباب است. این فعالیت‌ها نه تنها جوی شاد و پرانرژی ایجاد می‌کنند، بلکه نمادی از احترام به فرهنگ و تاریخ غنی اویغورها هستند.

۱۰. جشن هولی در هند: جشن رنگ‌ها و نو شدن طبیعت

جشن "هولی" در هند شباهت زیادی به نوروز دارد و به‌عنوان یکی از شادترین و پررنگ‌ترین جشن‌های جهان شناخته می‌شود. این جشن که معمولاً در ماه مارس برگزار می‌شود، نمادی از دوستی، عشق و نو شدن طبیعت است و با پاشیدن پودرهای رنگی به یکدیگر، مردم به جشن و شادی می‌پردازند.

پاشیدن پودرهای رنگی

یکی از مشخصه‌های اصلی جشن هولی، پاشیدن پودرهای رنگی به یکدیگر است. این پودرها که از مواد طبیعی تهیه می‌شوند، نمادی از شادی، دوستی و وحدت هستند. مردم در این روز به خیابان‌ها و میدان‌ها می‌آیند و با پاشیدن رنگ‌ها به یکدیگر، شروع سال جدید را جشن می‌گیرند. این فعالیت نه تنها جوی شاد و پرانرژی ایجاد می‌کند، بلکه نمادی از پاک‌سازی ذهن و روح از انرژی‌های منفی است.

داستان‌های اساطیری

هولی در هند با داستان‌های اساطیری متعددی همراه است که از جمله آن‌ها می‌توان به داستان پیروزی خوب بر بد اشاره کرد. یکی از معروف‌ترین داستان‌ها، شکست "هولیکا" (نماد شر) توسط "پراهلاد" (نماد خیر) است. این داستان نمادی از پیروزی عدالت بر بی‌عدالتی و شروع دوباره زندگی است.

موسیقی و رقص

در این روز، مردم به اجرای موسیقی‌های محلی و رقص‌های سنتی می‌پردازند. این فعالیت‌ها نه تنها جوی شاد و پرانرژی ایجاد می‌کنند، بلکه نمادی از وحدت و همبستگی مردم هند هستند. این جشن فرصتی است برای ابراز احساسات مثبت و ایجاد روابط صمیمانه بین افراد.

نتیجه گیری

نوروز جشنی جهانی است که با آداب‌ورسوم مختلف در سراسر دنیا برگزار می‌شود. از چهارشنبه‌سوری در ایران گرفته تا جشن رنگ‌ها در هند، هر کشوری این جشن کهن را به سبک خود گرامی می‌دارد. این آداب و رسوم نه تنها زیبایی فرهنگ‌ها و سنت‌های محلی را نشان می‌دهند، بلکه اهمیت جهانی نوروز را نیز تأکید می‌کنند.

پرسش های متداول

1. آیا نوروز فقط در ایران جشن گرفته می‌شود؟

خیر، نوروز یک جشن جهانی است که در بسیاری از کشورها مانند ترکیه، قزاقستان، ازبکستان، هند و حتی چین (توسط اقلیت اویغور) برگزار می‌شود. هر کشور با آداب و رسوم خاص خود، این جشن بهاری را گرامی می‌دارد.

2. چرا مردم در چهارشنبه‌سوری از روی آتش می‌پرند؟

پرش از آتش در چهارشنبه‌سوری نماد دفع انرژی‌های منفی و جذب سلامتی و شادی برای سال جدید است. این آیین که با خواندن شعر "زردی من از تو، سرخی تو از من!" همراه است، نشان‌دهنده تعویض بخت بد با بخت خوب است.

3. جشن "هولی" در هند چه شباهتی به نوروز دارد؟

هولی و نوروز هر دو نماد شروع دوباره زندگی و نو شدن طبیعت هستند. در هولی، مردم با پاشیدن پودرهای رنگی به یکدیگر جشن می‌گیرند، در حالی که در نوروز، آیین‌هایی مانند کاشت سبزه و پختن سمنو انجام می‌شود. هر دو جشن نماد شادی، دوستی و احترام به طبیعت هستند.

4. چرا مسابقه بزکشی در قرقیزستان و قزاقستان برگزار می‌شود؟

مسابقه بزکشی نمادی از قدرت، مهارت و همبستگی است و به‌عنوان یادآوری‌ای از دوران‌های قدیمی که مردم به دنبال غنیمت و برکت بودند، عمل می‌کند. این مسابقه همچنین نشان‌دهنده ارزش‌های مردانگی و مبارزه در برابر مشکلات زندگی است.